Máy xúc đào là một thiết bị xây dựng hạng nặng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Chúng hỗ trợ đắc lực trong việc thi công các công trình, khai thác khoảng sản, mỏ, quặng hay xử lý rác thải môi trường. Có rất nhiều loại máy xúc đào và chúng được sử dụng với mục đích khác nhau. Do đó, cấu trúc chính xác của máy xúc đào có thể khác và chúng phụ thuộc vào nhà sản xuất và kiểu máy. Trong bài viết này, Bãi máy công trình Thảo Nguyên sẽ cùng bạn đi tìm hiểu chi tiết về cấu tạo của máy xúc đào.
Như chúng tôi đã nhắc đến ở trên, cấu tạo chính xác của máy xúc đào sẽ khác nhau phụ thuộc vào công năng của chúng. Tuy nhiên, máy xúc cũng sẽ được cấu tạo cơ bản từ những bộ phận tương tự như nhau.
Một chiếc máy xúc đào thủy lực thông thường được cấu tạo bao gồm các bộ phận chính sáu đây: bộ phận chính (cánh tay đào và gầu đào), bộ phận thủy lực, hệ thống điện, khung máy, cabin, hệ thống bánh xe hoặc bánh răng.
Bộ phận chính của máy xúc đào
Bộ phận chính này bao gồm cánh tay đào và gầu đào được gắn trên khung máy. Bộ phận này giúp thực hiện các thao tác đào, xúc, di chuyển và đổ vật liệu. Cụ thể bao gồm các thành phần như sau:
- Cánh tay đào: đây là bộ phận dài và chịu tải trọng lớn nhất của máy xúc đào, được gắn chặt vào khung máy. Cánh tay đào có thể xoáy trái, phải và nâng hạ để thực hiện các thao tác đào và xúc.
- Gầu đào: được gắn vào đầu cánh tay đào, giúp thực hiện việc xúc vật liệu từ đất hoặc bờ sông,… Xúc đào có thể xoay 360 độ để xúc vật liệu từ nhiều hướng khác nhau.
- Bộ truyền động: đây là bộ phận giúp truyền động lực cho cánh tay đào và xúc đào. Bộ truyền động này bao gồm các bộ phận như động cơ, bộ truyền động, hộp số và hệ thống truyền động khác.
- Hệ thống điều khiển: được sử dụng để điều khiển các thao tác của cánh tay đào và xúc đào bao gồm bộ điều khiển bằng tay hoặc bộ điều khiển tự động.
- Phụ kiện là các thiết bị phụ trợ được gắn vào cánh tay đào và xúc đào để thực hiện các tác vụ như kích thủy lực, kích nổ, phá vỡ đám đào trong lòng nước,…
Các bộ phận này kết hợp và thực hiện các thao tác đào và xúc của máy xúc đào khi hoạt động.
Bộ phận thủy lực của máy xúc đào
Bộ phận thủy lực đóng vai trò cung cấp lực đẩy và lực kéo để di chuyển và thực hiện các thoa tác của cánh tay và xúc đào. Bộ phận này bao gồm các thành phần như sau: thùng dầu thủy lực, bơm thủy lực, cụm van phân phối chính và van điều khiển, mô tơ quay toa, mô tơ di chuyển, các xi lanh thủy lực, đường ống dẫn đầu, lọc dầu thủy lực và bộ phận làm mát dầu thủy lực.
Nguyên lý làm việc củ hệ thống thủy lực cụ thể như sau:
Khi công suất được truyền qua bánh đà đến bơm thủy lực, bơm thủy lực sẽ làm việc, hút dầu từ thùng dầu và đẩy đến cụm van phân phối chính. Trên cabin người vận hành sẽ tác động đến các cần điều khiển thiết bị công tác, quay toa, di chuyển. Khi có tác động của người vận hành một dòng dầu điều khiển sẽ được mở đến cụm van phân phối chính. Dòng dầu này có tác dụng đóng/mở cụm van phân phối tương ứng cho thiết bị công tác, quay toa, di chuyển. Đường dầu chính đến các xi lanh cần, tay gầu hoặc gầu.
Các thiết bị công tác sẽ làm việc theo ý muốn của người vận hành. Khi đường dầu đi đến mô tơ quay toa hoặc mô tơ di chuyển sẽ làm cho các mô tơ này quay. Mô tơ này sẽ kéo cho toa quay hoặc kéo xích thông qua truyền động ở cuối và bánh sao làm cho xe di chuyển được. Đường dầu trước khi về thùng được làm mát ở két mát và được lọc bẩn ở lọc dầu thủy lực. Áp lực của hệ thống thủy lực được giới hạn bởi van an toàn và thông thường được lắp ở cụm van phân phối chính.
Bằng cách điều chỉnh áp lực và lưu lượng dầu mà người điều khiển có thể kiểm soát được chuyển động lực cảu cánh tay đào và gầu đào, đảm bảo được các thao tác hoạt động một cách chính xác và hiệu quả.
Hệ thống điện
Hệ thống này cung cấp điện năng cho các thiết bị điện trên máy, bao gồm các động cơ, đền chiếu sáng, hệ thống điều khiển và các thiết bị có sử dụng điện khác. Hệ thống điện về cơ bản bao gồm các bộ phận sau đây:
- Động cơ điện – bộ phận cung cấp nguồn điện cho toàn bộ hệ thống. Động cơ này thường là động cơ diesel hoặc động cơ xăng giúp tạo năng lượng để tạo ra điện.
- Hệ thống pin – một phần của hệ thống điện máy xúc đào giúp cung cấp năng lượng cho các hệ thống và thiết bị phụ khi động cơ chưa được bật.
- Hệ thống tải giúp điều khiển các bộ phận của máy thông qua các cảm biến và thiết bị điều khiển.
- Cáp điện là dây dẫn điện từ nguồn điện đến các thiết bị trong hệ thống.
Khung máy xúc đào
Khung máy xúc đào chịu trách nhiệm chịu tải và truyền động từ cơ đến các bộ phận khác của máy. Khung của máy xúc đào được cấu tạo từ các thanh thép dày, chắc chắn và chúng có khả năng chịu tải năng, chịu va đập trong quá trình làm việc. Khung máy xúc đóng vai trò vừa bảo vệ các thành phần trong máy vừa gia tăng độ bền và truyền động cho máy.
Cấu tạo chi tiết của khung máy bao gồm các thành phần sau đây:
- Thanh trụ chính (Boom): là thành phần có chức năng giúp máy xúc đào đào và nâng các vật liệu. Thanh trụ chính thường được chia thành nhiều khúc và có thể xoay xung quanh trục của máy để định hướng đào và nâng.
- Cần đào (Stick): là thành phần kết nối giữa thanh trụ chính và rổ đào. Cần đào có độ dài và chiều cao khác nhau để phù hợp với các loại đào khác nhau.
- Rổ đào (Bucket): là bộ phận đào chính của máy xúc đào, được gắn vào cần đào để đào và nâng các vật liệu.
- Khung chân (Undercarriage): là thành phần có chức năng giữ cho máy xúc đào cân bằng và di chuyển trên mặt đất. Khung chân thường được trang bị các bánh xích hoặc bánh lốp để giúp máy di chuyển linh hoạt trên địa hình khác nhau.
- Trục xoay (Swing): là thành phần cho phép máy xoay xung quanh trục để định hướng đào và nâng vật liệu.
Lưu ý, khung máy xúc đào được xây dựng chắc chắn tuy nhiên người vận hành cần phải bảo trì định kỳ để đảm bảo tính an toàn và độ chính xác của khung khi hoạt động. Đồng thời việc bảo trì định kỳ sẽ góp phần gia tăng độ bền cho sản phẩm.
Cabin máy xúc đào
Cabin máy xúc đào là bộ phận được gắn trên một mâm quay 360°, đây là nơi người vận hành máy xúc đào tiến hành mọi thao tác điều khiển máy như gầu đào, bánh xe di chuyển,… Cabin máy bao gồm hệ thống lái, hệ thống thủy lực và các bộ phận khác.
Cabin thường được lắp đặt trên khung chân của máy xúc đào, có thể xoay và nghiêng để người lái có thể quan sát được các hoạt động của máy từ các góc độ khác nhau. Nó được trang bị với các thiết bị như ghế ngồi, bộ điều khiển, màn hình hiển thị và các công tắc điều khiển khác.
Cabin của máy xúc đào rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi vận hành máy. Người lái máy xúc đào phải được đào tạo chuyên nghiệp để có thể sử dụng cabin và các bộ phận điều khiển của máy một cách chính xác và an toàn.
Hệ thống bánh xe hoặc bánh răng
Hệ thống bánh xe hoặc bánh răng của máy xúc đào bao gồm các bánh răng và hệ thống bánh xe được gắn trên các trục hoặc trục xoay của máy xúc. Động cơ chuyển động của máy được truyền đến hệ thống này thông qua hộp số và trục truyền động.
Các bánh răng của hệ thống được thiết kế với các răng cưa và rãnh để chúng có thể khớp với nhau và chuyển động trơn tru. Các bánh xe cũng được thiết kế để có độ bền cao và chịu được áp lực lớn khi hoạt động.
Hệ thống bánh lốp hoặc bánh răng của máy xúc đào guốc sắt cũng bao gồm các bộ phận như hệ thống treo, hệ thống phanh, hệ thống truyền động, và các bộ phận khác để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn.
Trên đây là cấu tạo của máy xúc đào phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, tùy từng mẫu máy xúc đào khác nhau mà sẽ có thiết kế khác biệt. Bạn có thể tìm hiểu thêm chi tiết cấu tạo của máy cụ thể trong tài liệu đi kèm của nhà sản xuất. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về cấu tạo cũng như cách thức hoạt động của các bộ phận máy xúc đào.
Mời bạn tham khảo thêm những bài viết hữu ích khác:
